جلبک مغذی اسپیرولینا
اسپیرولینا نوعی جلبک دریایی سبز_آبی از شاخه سیانو باکتری ها است که امروزه بیشتر به عنوان مکمل غذایی در صنعت داروسازی (به شکل قرص یا پودر) به کار میرود و یکی از معروفترین مکمل ها در دنیاست. این گیاه سرشار از مواد مغذی و آنتی اکسیدان هاست که برای بدن و مغز بسیار مفید هستند. اسپیرولینا از زمانی که ناسا به علت توانایی رشد آن در فضا برای مصرف فضانوردان شروع به استفاده از آن کرد معروف شد.
ارزش غذایی:
یک قاشق غذاخوری (7 گرم) از پودر اسپیرولینا خشک شده دارای مواد مغذی زیر میباشد :
- پروتئین : 4 گرم
- ویتامین B1 (تیامین) : 11% از RDA (میزان نیاز روزانه)
- ویتامین B2 (ریبوفلاوین) : 15% از RDA
- ویتامین B3 (نیاسین) : 4% از RDA
- مس : 21% از RDA
- آهن : 11% از RDA
- همچنین این گیاه مفید حاوی مقادیری منیزیوم, پتاسیم و منگنز و مقدار کمی از هر گونه ماده مغذی مورد نیاز بدن شما میباشد.
- این مقدار اسپیرولینا حدود 20 کالری انرژی دارد و حاوی 1.7 گرم کربوهیدرات است.
- مقدار بسیار کمی در حدود 1 گرم چربی دارد که شاما هر دو نوع چربی امگا3 و امگا6 میباشد.
- کیفیت پروتئین ها در اسپیرولینا در مقایسه با تخم مرغ بسیار عالی است و همه ی آمینواسیدهای ضروری مورد نیاز بدن را دارد.
میزان مصرف:
دوز استاندارد برای مصرف روزانه اسپیرولینا 1-3 گرم میباشد اما مصرف آن تا روزی 10 گرم هم موثر بوده است.
فواید اسپیرولینا
اثرات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارد
آسیب اکسیداتیو باعث ایجاد التهاب های مزمن میشود که خود در ایجاد سرطان ها و سایر بیماری ها نقش دارند. اسپسرولینا حاوی جز فعالی به نام فیکوسیانین میباشد که نوعی آنتی اکسیدان است و رنگ سبز آبی آن هم به علت وجود همین ماده است.
فیکوسیانین با رادیکال های آزاد مقابله میکند و فرآیند ایجاد التهاب را مختل میکند که باعث خواص ضد التهابی اسپیرولینا میشود.
سطوح LDL و تریگلیسرید را کاهش میدهد.
بیماری های قلبی اولین دلیل مرگ در دنیاست که فاکتورهای مختلفی بر آن اثر میگذارند. گیاه اسپیرولینا کلسترول تام و LDL را که از فاکتورهای ایجاد بیماری قلبی هستند را کاهش و HDL را افزایش میدهد.
مطالعات متعدد در افراد مختلف نشان داد که استفاده از مقادیر مشخصی اسپیرولینا میتواند به وضوح این فاکتورهای ذکر شده را کاهش دهد.
از سرطان جلوگیری میکند.
اسپیرولینا احتمالا خاصیت ضد سرطانی دارد. تحقیقاتی که بر روی حیوانات انجام شده نشان میدهد که این گیاه باعث کاهش بروز سرطان و اندازه تومورها میشود. مطالعات و بررسی های دیگری بیان میکند که مصرف این گیاه در در مقابله با نوع خاصی از سرطان به نام سرطان فیبروز زیر مخاطی دهان (OSMF) بسیار موثر میباشد.
ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند
فشار خون بالا از دلایل ایجاد بسیاری از بیماری ها مثل حمله های قلبی و سکته و بیماری های مزمن کلیوی است. درحالیکه مقادیری حدود 1 گرم بی تاثیر است اما استفاده روزانه حدود 4.5 گرم اسپیرولینا در افراد نرمال باعث کاهش فشار خون شد. این کاهش فشار احتمالا به علت وجود ماده ای به نام نیتریک اکسید میباشد که باعث گشاد شدن و انبساط عروق میگردد.
آبریزش بینی (رینت) آلرژیک را بهبود می بخشد
رینیت آلرژیک به التهاب در غشا مخاطی بینی گفته میشود. معمولا این بیماری تحت تاثیر آلرزن های محیطی مانند گرده ها و موی حیوانات و حتی گرد و غبار گندم ایجاد میشود. اسپیرولینا درمانی برای علایم این بیماری به شمار میرود و شواهدی مبنی بر موثر بودن آن وجود دارد.
احتمالا در برابر آنمی موثر است.
انواع مختلفی از آنمی وجود دارد که شایع ترین نوع آن مربوط به کاهش هموگلوبین یا گلبول های قرمز است. آنمی معمولا در بزرگسالان شایع است و باعث ایجاد علائمی همچون ضعف و خستگی می شود.
یک مطالعه که در افراد بزرگسال انجام شد نشان داد که اسپیرولینا باعث افزایش هموگلوبین گلبول های قرمز و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود. البته نمیتوان صرفا با نتایج حاصل از یک مطالعه نظر قطعی داد و قطعا مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
قدرت و تحمل ماهیچه ها را افزایش میدهد
آسیب اکسیداتیو ناشی از ورزش یکی از دلایل ایجاد خستگی در ماهیچه است. اسپیرولینا مانند برخی از گیاهان حاوی خواص آنتی اکسیدانی میباشد که باعث افزایش استحکام ماهیچه ها میشود. در دومطالعه اسپیرولینا نشان داد که زمانی که طول میکشد تا فرد دچار خستگی شود را نیز کاهش میدهد.
می تواند به کنترل قند خون کمک کند
در برخی موارد اسپیرولینا توانست در کاهش قند خون عملکرد بهتری از داروهای معروف دیابت مثل متفورمین داشته باشد. در یک مطالعه مصرف اسپیرولینا توانست مقدار هموگلوبین A1C که یکی از فاکتورهای بلند مدت قند خون بالا است را به اندازه 1% کاهش دهد که همین 1% کاهش میتواند خطر مرگ ناشی از دیابت را تا 21% پایین بیاورد.
اگرچه این مطالعه کوتاه بود و تحقیقات بیشتری لازم است.
اگرچه مطالعات و بررسی های بیشتری نیاز است تا بتوانیم ادعای محکمی داشته باشیم, اما اسپیرولینا احتمالا یکی از سوپرغذاها میباشد و شایسته این عنوان است. این جلبک می توانند همچنین گزینه مناسبی در رژیم ها غذایی گیاهخواری وگان و وجترین باشد.
تهیه و تنظیم : نگین رسولی ( دانشجو کارشناسی علوم تغذیه و رژیم درمانی)