تغذیه و رژیم درمانی در سندرم دامپینگ
سندرم دامپینگ پاسخ فیزیولوژیک به حضور مقادیر بیش از حد طبیعی غذا و مایعات هایپرتونیک در قسمت ابتدایی روده ی کوچک می باشد. سندروم دامپینگ در نتیجه عمل جراحی یا بدون آن نیز ممکن است ایجاد گردد. اکثر علائم می توان با وارد نمودن دزاژ بالای گلوکز به داخل ژژنوم در افراد سالم نیز ایجاد کرد. این سندرم ممکن است در نتیجه گاستروکتومی کلی یا جزئی و دستکاری دریچه پیلور، فوندوپلیکیشن، روش های بای پس معده به منظور درمان چاقی بروز کند.
درمان پزشکی تغذیه ایی برای سندرم دامپینگ
1- در سندرم دامپینگ کاهش وزن و سوءتغذیه در نتیجه تغذیه ناکافی،سوجذب و وجود هر دو دیده می شود.
2- پروتئین ها و چربی ها بهتر از کربوهیدرات ها تحمل می گردند زیرا آهسته تر به مواد دارای قابلیت اسمزی هیدرولیز می گردند.
3- کربوهیدرات های ساده نظیر لاکتوز، سوکروز و دکستروز سریع تر هیدرولیز شده و لذا نیازمند محدودیت هستند، اما کربوهیدرات های کمپلکس را می توان در رژیم استفاده نمود.
4- مایعات به سرعت وارد ژژنوم می شوند و لذا بعضی از بیماران ممکن است مشکلاتی در تحمل مایعات به همراه غذا داشته باشند. بیماران مبتلا به علائم شدیدتر باید مصرف مایعات به همراه غذا را محدود نموده و فقط در فواصل مصرف غذا بدون مصرف مایعات به همراه مواد غذایی جامد مایعات مورد نیاز خود را دریافت نمایند. تکیه دادن با زاویه 30 درجه بلافاصله پس از صرف غذا نیز ممکن است شدت علائم را کاهش دهد.
5- استفاده از مکمل های فیبر بویژه پکتین و صمغ نظیر صمغ گوار می تواند در مراقبت از سندرم دامپینگ مفید باشد زیرا فیبرها با توانایی تشکیل ژل با کربوهیدرات منجر به تاخیر در زمان عبور مواد از دستگاه گوارش می گردد.
6- بیماران بعد از گاستروکتومی ممکن است قادر به تحمل لاکتوز نبوده ولی مقادیر اندک نظیر 6 گرم یا کمتر را در یک وعده می توانند تحمل نمایند. بیماران پنیر و ماست بدون شیرین کننده ها را بهتر از شیر مایع تحمل می نمایند، ممکن است شیر غیرلبنی مفید واقع گردد. مکمل کلسیم و ویتامین دی در صورت دریافت ناکافی ممکن است ضروری باشد.
7- در صورت وجود استئاتوره (اسهال چرب) یعنی حضور بیش از 7% چربی رژیمی در مدفوع استفاده از فرمولاهای حاوی مقادیر کاهش یافته چربی با آنزیم های پانکراسی می تواند مفید واقع گردد.
به صورت کلی رژیم غذایی هر فرد باید براساس تاریخچه رژیم غذایی و اجتماعی وی به دقت تنظیم گردد.
دستورالعمل های کلی برای سندرم دامپینگ
1- وعده های غذایی کوچک و مکرر
2- افزایش مصرف غذاهای خرد شده و مصرف کمتر مواد جامد
3- محدودیت مصرف مایعات به همراه غذا
4- مصرف کمتر قندهای ساده
5- مصرف بیشتر کربوهیدرات پیچیده
6- افزایش مصرف فیبرها محلول
7- افزایش میزان چربی در رژیم غذایی
8- مصرف غذاهای عاری از لاکتوز در صورت نیاز
تهیه و تنظیم : نگار حجتی ( متخصص تغذیه و رژیم درمانگر)